Azerbaycan, Bosna-Hersek, Kuzey Makedonya ve Özbekistan’ın destek vermesi sonucunda UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu) 2021 yılını “Yunus Emre’nin Vefatının 700. Yıl Dönümü” olarak ilan etmiştir. UNESCO, evrensel öneme sahip şahsiyet veya tarihî olaylara ilişkin anma ve kutlama yıl dönümlerine, iki yılda bir üye devletlerin katılımlarıyla gerçekleştirilen Genel Konferans kararlarıyla belirlenen Yıl Dönümü Programında yer vermektedir. 2021 yılı, Yunus Emre’nin vefatının 700. Yıl Dönümü (1321) münasebetiyle yapılacak etkinlere sahne olacaktır.
Daha önce içinde Yunus Emre’nin de yer aldığı Türk büyükleri belirli gün haftalar çerçevesinde okullarımızda düzenlenen etkinliklerle anılmakta iken 2017’de yayınlanan MEB Eğitim Kurumları Sosyal Etkinler Yönetmeliği gereğince bu etkinlikler uygulamadan çıkarılmıştır. İlgili yönetmeliğin ek 8 verilen Belirli Gün ve Haftalar Çizelgesinde yer alan 61 etkinlik içinde sadece Mehmet Akif Ersoy bulunmaktadır. O da İstiklal Marşıyla ilişkilendirilerek yer almıştır.
Öte yandan MEB Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin 88. Maddesi 1. Fıkrasında; "Okul koridorları ve uygun diğer alanlarda, Atatürk’ün eğitim ve diğer konularla ilgili düşüncelerini açıklayan söz, yazı ve resimler ile Talim ve Terbiye Kurulunca önerilmiş Türk büyüklerine ait resimler, Türk tarih ve kültürüne ait levhalar ve haritalar, eğitici ve sanat değeri olan resimler, saat, takvim ve okul gazetesi bulundurulur" denilmektedir. Yine MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin 96.maddesi 4. Fıkrasına göre; "Okulların koridor, salon ve diğer uygun mekânlarında, Türk tarihi ve kültürüne ait tablo ve levhalara, özlü sözlere, okulun özelliğine göre eğitici ve sanat değeri olan resimlerle dünyaca ünlü bilim, sanat, spor insanlarının söz ve resimlerine, dekoratif ve estetik tablolara, haritalara, duvar gazetesi ile öğrenci etkinliklerinin sergileneceği panolara da yer verilebilir" ifadesi bulunmaktadır. Bu durumda Türk çocukları tarih, bilim, sanat, kültür ve diğer alanlarda yetkinlikleriyle hem milletine hem de bütün insanlığa hizmet etmiş olan atalarını duvarlardan öğreneceklerdir.(!) Uygulama bu haliyle Milli Eğitim Temel Kanunundaki amaçlara ulaşmak ve ilkelere uymak konusuyla örtüşmemektedir. En yetkili devlet yöneticilerinin "eğitimde başarısız olduk" itirafının binlerce yönünden sadece birinin bu olduğunu belirtmek istiyorum. Bu aynı zamanda milli bilinç kodlamasından kaçışın da bir ifadesidir. Bütün parçalardan oluşur, bu karşı tutum ise o parçalardan yalnızca biridir.
Milli kültürün yeni nesillere aktarılmasında aile ve çevrenin yanında çok önemli bir işleve sahip olan okulların bu görevinden uzaklaştırılması telafisi imkânsız sorunları ortaya çıkaracaktır.
2021Yunus Emre Yılı Eskişehir açısından çok büyük bir önem taşımaktadır. Çünkü Eskişehir’in belirleyici kent kimliğinin başında Yunus Emre gelmektedir. Yunus Emre, sevgi ve hoşgörüsünü, Nasrettin Hoca, derin düşünce ve güler yüzünü, Seyit Battal Gazi, cengaverlik ve kahramanlığını kentin benliğine katmışlardır. Birini diğerinden ayırmanın imkânı yoktur.
Konumuz Yunus Emre Yılıyla ilgili olduğu için yazımız onun üzerinedir. Yunus Emre, Eskişehir’le özdeşleşmiştir. Yunus Emre’nin gönül coğrafyamızda yirminin üzerinde makamı bulunmaktadır. O, Türkçe söyleyen bir düşünür olarak sevgi çiçeklerini her toprağa dağıtmıştır. Her belde halkı; Yunus’u kendinden bilmiş, "Bizim Yunus" diyerek gönül evinde ter ayırmıştır. Yunus Emre; insani değerleri, insan sevgisini, dünya barışını şiirlerinde dile getirmiştir. Yunus Emre, diğer düşünürlerimizle beraber Türk’ün hoşgörü ve kardeşlik çağrısını bütün insanlığa duyurmaktadır. Onun öğretisinin merkezinde ‘’insan’’ vardır. Biz bütün insanlığa bu kanaldan sesimizi duyurabiliriz.
Eskişehir Valiliği; belediyeler, resmi kurum ve kuruluşlar ile bazı sivil toplum örgütleriyle birlikte, Mayıs ayının ilk haftasını Yunus Emre Haftası olarak yerel etkinliklerle kutlanmaktadır. Bu etkilerin içeriği üzerine olumlu /olumsuz eleştiriler de yapılmıştır. Ancak bu yıl Kovid-19 salgınından dolayı Yunus Emre Haftasının eski formatında yapılmasının uygun olmayacağı aşikârdır. O halde yapılacak iş, bir an önce UNESCO kararı gereğince dünya çapında yapılacak olan 2021Yunus Emre Yılına odaklanmaktır. Bu, Eskişehir ve ülkemiz açısından büyük mühim bir hadisedir. Yerel yöneticiler daha şimdiden hazırlıklarını tamamlayarak 2021 yılı boyunca yurt içi ve yurt dışı etkinlik programlarını yapmalıdırlar. Eskişehir; üç üniversitesi, yetişmiş insan kalitesi, mevcut edebiyat ve kültür atmosferiyle bunu başaracak imkân ve yeteneğe sahiptir. Yapılacak olan, işbirliğiyle gönülleri birleştirmektir. Bu da ancak devlet organları tarafından sağlanabilir. Yoksa yapılacak etkinlikler, protokol programlarının ötesine geçemez.