Sakarya Savaşının zaferle bitmesi sonucunda, Batı Cephesinde düşman işgalinde bulunan yerleşim merkezleri birer birer kurtarılmaya başlamıştır. 1921-22 yıllarında Yunan kuvvetleri, büyük yenilgiler alarak hezimete uğratılmıştır. Düşman, kaçarken bile cana ve mala kastederek tarihte görülmemiş bir vahşet ve mezalimin örneğini vermiştir. Vahşi Yunan Kuvvetleri 9 Eylül 1922’de ham hayalleriyle birlikte İzmir’den denize dökülmüştür.
İlerleyen zamanlarda bu acı günlerin unutulmaması, yeni nesillerde vatan-millet- devlet duygu ve düşüncesinin pekiştirilmesi amacıyla kurtuluş günleri düzenlenmiştir. Merkezi yönetim Milli Mücadele’nin anılması ve kutlanması için yönetmelikler ve kurtuluş takvimi yayınlamıştır.
Cumhurbaşkanlığı sistemine geçilmeden önce T.C. Başbakanlık Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğünün internet sayfasında Belirli Günler Takvimi Kurtuluş Günleri bölümünde yayınlanan Eylül 1921’de yöremize ait şu bilgiler bulunmaktaydı:
Eskişehir Mahmudiye 18 Eylül
Eskişehir Mihalıççık 20 Eylül
Eskişehir Sivrihisar 20 Eylül
Afyon Emirdağ 22 Eylül
Afyon Bolvadin 24 Eylül
Söz konusu kurtuluş günleri, ilgili merkezlerin kaymakamlık resmi sitelerinde de şu an itibarıyla yer almaktadır.
Toplumların geleceğe sağlıklı olarak yürümesi, ancak milli tarih ile milli kültüre sahip çıkarak şuur yenilmesiyle mümkündür. Şuur yenilenmesi biryönremi de geçmişten geleceğe anma ve kutlama etkinlikleriyle sağlanabilir. Toplum hayatının ortak acı ve sevinçlerini yeniden hatırlayıp yaşamak birlik/beraberlik ülküsünün en önemli vasıtasıdır. Hele de tarihi olayların 100. yılı gibi mühim merhaleler ihmale, sıradanlaştırmaya, unutulmaya, unutturmaya asla gelemez. Bu durum, ‘’yerli ve milli’’ söylemleri dillerine vird edenler tarafından yapılırsa konu facia boyutunu almış demektir.
Cumhurbaşkanlığı yazılı ve sözlü beyanlarıyla Milli Mücadele’nin 100.Yılı ile ilgili olarak sorumlu /yetkili kişi ve kurumlara gerekli talimatları vermiştir. Kurtuluş günlerinin anılması ve kutlanması hususunun takip edileceğini belirtmiştir.
Ayrıca, ilgili yönetmeliğin 8. Maddesinde konu ayrıntılarıyla verilerek görevlendirmeler yapılmıştır: Mahalli kurtuluş günleri, Atatürk günleri ve diğer tarihi günler :
MADDE 8 – (1) Mahalli kurtuluş günleri, Atatürk günleri ve diğer tarihi günlerin kutlama faaliyetleri; Başkentte Ankara Valiliği, Başkent dışında valilikler ve kaymakamlıklarca oluşturulacak kutlama komiteleri tarafından belirlenir. Programda, günün anlam ve önemine uygun olarak yapılacak bilimsel toplantı, konferans, sergi, yarışma, tiyatro, halk oyunları, gösteriler ve konser gibi faaliyetler yer alır. Programda tören geçişi ve tebrikata yer verilmez. (1)
Bu cümleden olarak MEB Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliğinin
5. Bölümü Belirli Gün ve Haftalar ile Bayrak Töreni kısmının 18.maddesi 2. , 3. ve 4. fıkralarında konuyla ilgili açıklamalar yapılmıştır.
Yukarıda kurtuluş günlerini kaynağıyla paylaştığımız ilçelerden Mahmudiye, Mihalıççık, Sivrihisar ve Bolvadin idari amirleri, yönetmelik emirlerine uygun olarak yerel yönetimleri de yanlarına alıp görkemli kutlama etkinlikleri yapmışlardır.
Sıralanan ilçelerden sadece Emirdağ, resmi kutlama etkinliği yapmadığı gibi kurtuluş günüyle alakalı bir beyanat dahi yayınlamamıştır. Emirdağ’ın kurtuluş ve şeref günü sosyal medyada bir grup tarafından anılmaya ve kutlanmaya çalışılmıştır.
Emirdağ kamuoyu tarafından vahim olarak nitelendirilen bu durum çeşitli soruları da akla getirmiştir: Acaba Emirdağ’ın Milli Mücadele’ye dahli olmamış mıdır? Emirdağ halkı, düşmana karşı mücadele etmemiş midir? Bu tür soruları uzatmak, sıralamak mümkündür.
Oysa T.C. Emirdağ Kaymakamlığının resmi sitesinin tarihçe bölümünde şu bilgiler verilmektedir: ‘’ İlçemiz; 1867 yılında Hüdavendigar Vilayetinin kurulması üzerine bir ilçe haline gelmiş ve AZİZİYE adı verilmiş, 1932 yılında Aziziye ismi kaldırılarak, EMİRDAĞ adını almıştır.İlçe 16.08.1921 tarihinde düşman işgali görmüş ve 22.09.1921 tarihinde tamamen kurtarılmıştır. İlçe 1924 yılında kurulmuştur. ‘’
Devletin bilgisi kesindir ve kesin bilgi yönetmelik emirleri mucibince yaptırıma haizdir. Devletin bireylere verdiği yetki beraberinde sorumluluğu da getirir.Yanlıştan dönmek erdemdir.
Milli Mücadele’de Emirdağ, yöremiz ilçeleri kadar katkı sağlamış ve destek vermiştir. Emirdağ halkı, Milli Mücadele’nin tam merkezinde görev almış, 1919-1922 yılları arasında emeği, canı, malı ve gayretiyle uğraşta bulunmuştur.
Kadim şehrin hemşehrilik hukuku ne diyor; ‘’ idari ve yerel kurumlar,hemşehriler arasında sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve kültürel değerlerin korunması konusunda gerekli çalışmaları yapar.’’
Meramımızın üzüm yemek olduğunu bir kez daha belirtmek isteriz.
1 (ULUSAL VE RESMİ BAYRAMLAR İLE MAHALLİ KURTULUŞ GÜNLERİ, ATATÜRK GÜNLERİ VE TARİHİ GÜNLERDE YAPILACAK TÖREN VE KUTLAMALAR YÖNETMELİĞİ Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 16/4/2012 No : 2012/3073 Yayımlandığı Resmî Gazetenin Tarihi : 5/5/2012 No : 28283 Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5)