Osmanlı Devleti, II. Mahmut döneminde başlayan idari alandaki reform çabaları, II. Abdülhamit ile birlikte ciddi bir ivme kazanarak büyük bir sivil bürokrasi meydana getirmiştir. Köklü değişimlerin emin adımlarla yürüyebilmesi amacıyla, sivil memurların sağlıklı bir takibini sağlayacak sicil tutma geleneği geliştirilmiştir. Bu amaçla Sicill-i Ahval Komisyonu kurularak Sicill-i Ahval Defterleri tutulmuş ve bahsi geçen bu defterlerde memurların; doğdukları yer, ünvanları, baba adları, bitirdikleri okullar, bildikleri yabancı diller, aldıkları cezalar veya madalyalara kadar bütün bilgiler kaydedilmiştir.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuri Kavak tarafından araştırılarak kitaplaştırılan ‘’Sicill-i Ahval Defterlerine Göre Eskişehirli Memurlar (1879-1909)’’ele aldığımız eser, kültürel tarih açısından büyük bir önem taşımaktadır. Nuri Kavak’ın Sicill-i Ahval Defterleri’nin zengin içeriği üzerine yaptığı çalışmalar sonucunda, Eskişehirli 59 memura ulaşılmıştır. Eser; ilgili memurların toplumsal statüleri, eğitim durumları, mesleki özellikleri başlıklarıyla ayrıntılı bir biçimde incelenerek okuyucuya sunulmuştur.
Adı geçen eserde bulunan 59 memurun 1890-1891 doğumlu oldukları, doğum yerleri itibarıyla 11 değişik yerde doğdukları görülmektedir. Memurların mezun oldukları okullar yine ayrıntılı bir biçimde verilmiş olup bildikleri yabancı diller şöyle sıralanmıştır: Rusça, Fransızca, Arapça, Farsça, Sırpça, Bulgarca, Hırvatça, Almanca, Çerkezce, Rumca, Ermenice… Sicill-i Ahval Defterlerindeki Eskişehirli memur kayıtları transkripsiyonlarının da eklendiği eser, Eskişehir konusunda araştırma yapacak kimseler için çok önemli bir kaynaktır.
Nuri Kavak, 1992 yılında Anadolu Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünü “Bölüm Birincisi” derecesiyle mezun olmuştur. 1999 yılında Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde “Osmanlı Devleti İle Kırım Hanlığı Arasındaki İlişkiler (XVI. Ve XVII. Yüzyıllar Arası)” konulu tezi ile Yüksek Lisansı’nı, 2008 yılında da Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde “Kırım’ın Karasu Kazası 1683-1744 (Şer’iyye Sicillerine Göre)” adlı doktora teziyle doktora eğitimini bitirmiştir. Çok başarılı bir eğitim hayatı geçirmiştir.
Meslek hayatının ilk döneminde çeşitli eğitim-öğretim kurumlarında çalışan Nuri Kavak, 1999 yılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’ne Araştırma Görevlisi olarak atanmıştır. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nde Çanakkale Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü ile beraber aynı üniversitenin Eğitim Fakültesi Orta Öğretim Sosyal Alanlar Bölümü Tarih Eğitimi Anabilim Dalı’nda Doç. Dr. olarak çalışmıştır.
Nuri Kavak, uzmanlık alanı olan “Kırım Tatarlarının Hanlık Dönemi” ile ilgili uluslararası düzeyde çok sayıda makale ve bildirisi bulunmaktadır.
Nuri Kavak, halen Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi olarak görev yapmaktadır.
Değerli hocamız Nuri Kavak; Kırım Tatar şairi ve Türk Dünyasının önemli Türkologlarından Prof. Dr. Bekir Çoban-zâde anısına, Kırım Pedagoji Üniversitesi ve Rusya Bilimler Akademisi tarafından düzenlenen 10’uncu Milletlerarası Bekir Çoban-zâde adına Halqara Mükafatının Laureatı’nda, “Karasu Kazası (1683-1744) Kırım Hanlığı’nda Bir Yerleşme Örneği” adlı eseriyle Fahri Yarlık, Madalya ve Ödülüne layık görülmüştür.
Değerli hocamız Nuri Kavak’ı tarih ve kültürümüze kazandırdığı eserler ve yaptığı çalışmalardan dolayı kutluyorum.
