Sevgili Eskişehir Haber takipçileri merhaba. Bu hafta sizlere kadınlarımızın bir şekilde duyduğu veya bildiği ama çoğunlukla hakkında yanlış veya eksik bilgilere sahip olduğu bir konudan bahsedeceğim:TÜP BAĞLATMA.
TÜP BAĞLAMA NASIL BİR YÖNTEMDİR?
Tüp bağlama, gebeliği önlemeye yönelik, kalıcı, yani geri dönüşü düşünülmemesi gereken ve her iki tüpe birlikte uygulanan cerrahi bir işlemdir.Meslek yaşamımda,Eskişehir Doğumevi gibi çok yoğun çalışan bir bölge hastanesinde çok uzun yıllar görev yapmış olmamın avantajı ile sayısı birkaç bine ulaşan tüp bağlama işlemini gerçekleştirmişimdir. Bir dönem, bilimsel bir yayına zemin teşkil etmesi için 4 yıllık bir süreçte ‘Nöroleptik anestezi ile Laparoskopik Tüp bağlama’ başlığı ile 500 vak’alık bir çalışma yapmıştım ve sonuçları gerçekten çok başarılı idi.
Tüp bağlamanın gebeliği nasıl önlediğini anlamak için gebeliğin doğal yolla nasıl oluştuğunu bilmemiz gerekir. Kadının aylık döngüsü içinde çoğu kez ayda bir kez üretilen yumurta tüp tarafından yakalanır ve tüp kanalına doğru çekilir.Yumurtanın ömrü 24-48 saat arasındadır.Bu sürede oluşacak bir cinsel ilişki ile tüpe ulaşan sperm, tüp kanalı içinde yumurta ile buluşur ve onu döller.Sonra döllenmiş yumurta rahim boşluğuna taşınarak, orada tutunur ve gebelik başlar.Tüp bağlama işte bu doğal olayda yumurta ile spermin buluşmasını engeller ve gebelik oluşamaz.
TÜP BAĞLAMA KİMLERE YAPILMALIDIR, HASTA SEÇİMİ NASILDIR?
Tüp bağlama çoğunlukla hasta tarafından talep edilen, bazan da hekim tarafından önerilen bir işlemdir. Tüp bağlama yapılacak hastanın çok özenle seçilmesi gerekmektedir. Resmi evliliği olan çiftlerde karı-kocanın onayı yasal gerekliliktir. Aksi durumlarda hastanın onayı yeterlidir. Bu taleple gelen hastaya bu işlemi neden istediğini, işlemle ilgili neler bildiğini test ederiz. Örneğin 21 yaşında bekar bir hanımın bilgi eksikliği ile tüp bağlatma isteğini anımsarım hep. Aday hastayı seçerken yaşı,evlilik süresi, aile içi sorunları, çocuk sayısı, yeni bir doğum yapmaya engel sağlık sorununun olup olmadığı, psikolojik durumu, başta karın bölgesi olmak üzere geçirdiği ameliyatlar,kullandığı ilaçlar,kilosu sorgulanır.Hastaya tüp bağlamanın geri dönüşü olmayan, bağlanmış tüpü açmanın başarı şansının çok düşük olduğu anlatılmalıdır.Çoğu hastamda ‘şimdilik bağlatayım, gerekirse açtırırım’ yanlış algısını gözlemlemişimdir.Takiben çok dikkatli bir jinekolojik muayene ile tüp bağlamaya uygunluk,bağlanacaksa hangi yöntemle bağlanacağı saptanır.
TÜP BAĞLAMA HANGİ CERRAHİ TEKNİKLERLE YAPILIR?
Tüp bağlama ,sezaryen dahil, bir şekilde yapılan karın ameliyatları esnasında yapılabilir.Bunun haricinde minilaparotomi denilen 4-5 cm.’lik bir karın kesisi ile tüplere ulaşarak bağlama ve tabii ki büyük çoğunlukla ‘laparoskopi’ dediğimiz ucunda kamera takılı ve monitör ekranına bağlı, serçe parmağı kalınlığında bir aygıtla göbek deliği yakınından ve kullanılacak tekniğe göre ona 8-10cm.mesafede alt yerlerden sağlı , sollu açılan deliklerle aneztezi altında yapılan işlemlerdir.Teknik olarak da tüpün sadece halka geçirilerek tek girişle bağlanması,bağlanıp kesilmesi,koterize edilmesi,bir halka şeklinde bağlanıp halkanın çıkarılması veya tüpün tamamıyla çıkarılması gibi teknikler vardır.Laparoskopik yöntem ortalama 10-30 dk.sürer.Hastanın bu süre zarfında ‘baş aşağı pozisyonda’ kalmasında ve karnının özel bir gaz ile şişirilmesinde tıbbi bir sakınca olmaması gerekmektedir. Hastanın işlem sonrası en az bir gün süreyle hastanede gözlemde tutulması tavsiye edilir.
TÜP BAĞLATMANIN YAN ETKİLERİ VAR MIDIR?
Tüp bağlatmanın bir cerrahi girişim olup,her cerrahi girişimde oluşabilecek komplikasyonların olabileceği akılda tutulmalıdır.Yanlış bilinenler ise şunlardır:Tüp bağlatma, adeti ve düzenini etkilemez,cinselliğe zarar vermez,hormon dengesini bozmaz,menapoza zemin hazırlamaz.’Bir daha hiçbir şekilde çocuk sahibi olamam’ düşüncesi yanlıştır.Doğru olanı ‘doğal yolla gebe kalamam’ dır.Bağlanmış tüpün tekrar açılma ameliyatı çok zor,hassas ve başarı şansı düşük bir işlemdir. Gebe kalmak mutlak gerekli ise tüp bebek yöntemi tam da bunun içindir.
SONUÇ:
Tüp bağlatma gebelikten korunma yöntemlerinden birisidir. Ciddi ve çok yönlü düşünülmesi gereken, geri dönüşü çok zor bir işlemdir. Tüp bağlatmadan önce çok daha kolay ve pratik yöntemlerin var olduğunu bilmeniz ve Kadın-Doğum hekiminizin sizi bilgilendirmesi esas prensip olmalıdır.
VE BİR ANI…
Yıllar önce muayenehaneye Ağrı’dan Eskişehir’e göç etmiş bir karı-koca geldi. Muayene olup tüp bağlatmak istedikleri söylediler.Hasta 34 yaşında idi.Kaç çocuk var diye sordum: iki dediler.Bakın 2 çocukla dünyanın binbir türlü hali var,bu işlemin geri dönüşü yok,hasta da daha genç sayılır falan diye anlatırken; kocası ‘Yav doktorum sen bağla,7 dene de kız var bizde elini öper’ deyince dondum kaldım.Kızları çocuktan saymayan zihniyete mi yanayım,onları eğitimsiz bırakan düzene mi kızayım bilemedim.Gecikmeden hemen yatış verdim,ertesi gün tüplerini bağladım hastanın.Dua ederek taburcu oldular.
Yaşamınızda pişman olmayacağınız, isabetli kararlar vermeniz temennisi ile hepinize sağlıklı, huzurlu günler diliyorum. Hoşça kalın, sevgiyle kalın.