Hayat pahalılığı ve düşük emekli maaşları nedeniyle çalışmaya devam etmek zorunda kalan milyonlarca emekli için yeni bir gelişme gündeme geldi. Ekonomi yazarı Noyan Doğan, Hürriyet gazetesindeki köşesinde yaptığı açıklamada, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra sigorta girişi olan vatandaşların emekli olduklarında çift maaş alamayacaklarını duyurdu.
SGDP Uygulaması 2008’de Değişti
Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP), emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden vatandaşların emekli maaşları kesilmeden çalışabilmelerine imkân tanıyan bir uygulamaydı. Ancak, 2008 yılında yürürlüğe giren düzenleme ile bu hak 1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olanlar için kaldırıldı.
Noyan Doğan, bu konuda gelen bir okur sorusuna verdiği yanıtta, yasal durumu şöyle özetledi:
“2008 tarihinde çıkan yasa ile emeklilik yaşı kademeli olarak yükseltildi, prim gün sayısı işçi statüsünde çalışanlar için 7.200 güne çıkartıldı. 1 Ekim 2008 tarihinden sonra ilk kez sigortalı olanlar, emeklilikleri gelip de emekli maaşları bağlandıklarında, SGDP ödeyerek çalışamayacaklar. Çalışmaları halinde emekli maaşları kesilecek.”
Çalışmak ya da Emekli Maaşı Almak: Tercih Yapılacak
Yeni düzenlemeye göre, emeklilik sonrası çalışmak isteyen 2008 sonrası sigortalılar için iki seçenek bulunuyor:
Ya çalışmayıp sadece emekli maaşı alınacak
Ya da çalışılıp sadece çalışılan işyerinden maaş alınacak
Noyan Doğan, konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Sizin durumunuzda, 38 yıl sonra emekli olduğunuzda ya çalışmayıp sadece emekli maaşı alacaksınız ya da çalışıp sadece çalıştığınız işyerinden maaş alacaksınız.”
2008 Öncesi Sigortalılar Bu Kısıtlamadan Etkilenmiyor
1 Ekim 2008 öncesinde sigorta girişi olan emekliler için ise durum farklı. Bu gruptaki vatandaşlar, emekli olduktan sonra SGDP ödeyerek çalışmaya devam edebiliyor ve aynı anda hem emekli maaşı hem de çalıştıkları yerden maaş alabiliyorlar.
2008 sonrasında sigorta girişi yapılanların ise bu haktan yararlanamayacağı, yasal çerçevede açıkça belirtiliyor. Uygulama, özellikle genç nesil çalışanların ilerideki emeklilik planlamalarını doğrudan etkileyebilecek nitelikte.
Emeklilik Şartları da Değişti
2008 sonrası düzenlemeyle birlikte sadece SGDP hakkı değil, emeklilik için gerekli prim gün sayısı ve yaş şartı da değiştirildi. İşçi statüsünde çalışanlar için prim gün sayısı 7.200 güne çıkarılırken, emeklilik yaşı da kademeli olarak 60 yaş ve üzerine yükseltildi.
Bu durum, emeklilik sürecine girecek milyonlarca çalışanın hem prim hem yaş bakımından daha uzun süre çalışmak zorunda kalmasına yol açıyor.
Çalışan Emekli Sayısı Artmıştı
TÜİK ve SGK verilerine göre, emekli olup da çalışmaya devam edenlerin sayısı son yıllarda artış gösterdi. Bu artış, hem düşük emekli maaşları hem de yükselen yaşam maliyetlerine bağlanıyor.
Ancak 2008 sonrası sigortalılar için yürürlüğe giren uygulama, bu imkânı ortadan kaldırıyor. Yeni emekliler, ya sadece emekli maaşı alacak ya da çalışıp sadece çalıştıkları işyerinden gelir elde edecekler.
