Türkiye’de yüksek enflasyon, en çok gıda sektöründe etkisini gösterirken, özellikle kırmızı et fiyatlarında yaşanan astronomik artış dikkat çekiyor. 2020 yılında kilogramı 32,35 TL olan dana karkas eti, 2025 yılı itibarıyla 432 TL’ye yükseldi. Bu artış, beş yılda yüzde 1.230’luk bir yükseliş anlamına geliyor.
Et fiyatlarının bu denli artması, gıda güvenliği ve toplum sağlığı açısından ciddi endişelere yol açarken, dar gelirli vatandaşların sofrasına et koyması gün geçtikçe daha da zorlaşıyor.
Türkiye, Avrupa’nın En Az Et Tüketen Ülkesi Oldu
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre Türkiye, “iki günde bir etli yemek, tavuk ya da balık yemeye gücü yetmeyenler” kategorisinde Avrupa’nın başında yer alıyor. 2023 yılı itibarıyla Türkiye’de bu oran yüzde 39,1 olarak kaydedildi. Türkiye’yi Romanya yüzde 23,2, Bulgaristan ise yüzde 19,9 oranlarıyla takip etti.
Bu tablo, Türkiye’deki geniş bir kesimin temel protein kaynaklarına ulaşmakta zorluk çektiğini gösteriyor.
Dünya Ortalamasının Üç Katı Fiyat: 17,81 Dolar
Siyasal iktisatçı İnan Mutlu, Türkiye’deki et fiyatlarının küresel düzeyde oldukça yüksek olduğunu belirtiyor. Dünya genelinde 1 kilogram etin ortalama fiyatı 6,62 dolar seviyesindeyken, Türkiye’de bu rakam 17,81 dolar olarak hesaplanıyor. Bu da Türkiye’deki et fiyatlarının dünya ortalamasının yaklaşık üç katı olduğunu ortaya koyuyor.
Et Tüketimi Düşüyor, Yaşam Kalitesi Geriliyor
Gıda enflasyonu ile birlikte Türkiye, kişi başına düşen et tüketiminde de dünya ortalamasının gerisinde kaldı. Dünya genelinde kişi başına kırmızı et tüketimi 28,5 kilogram iken, Türkiye’de bu rakam 2022 yılında yalnızca 18,44 kilogram olarak kaydedildi.
En fazla et tüketen ülkeler arasında başı Uruguay ve Arjantin çekerken, Türkiye Avrupa sıralamasında en altlarda yer alıyor. Uzmanlara göre bu durum, halk sağlığı ve yeterli beslenme açısından riskli bir tabloyu ortaya koyuyor.
Ramazan’da da Fiyatlar Durmadı
Ramazan ayında et fiyatlarının sabit tutulmasına yönelik alınan tedbirler de sonuç vermedi. Mart 2025 verilerine göre, dana etinin kilogram fiyatı 644,37 TL’den 692,12 TL’ye yükselerek bir ayda yüzde 7,4’lük artış gösterdi.
Bu artış, özellikle bayram alışverişi yapmak isteyen dar gelirli aileler için et tüketimini daha da ulaşılmaz hale getirdi. Uzmanlar, fiyatlardaki bu artışın devam etmesi halinde beslenme alışkanlıklarının kalıcı olarak değişebileceğini belirtiyor.
Emekliler ve Asgari Ücretliler Etten Uzaklaşıyor
Ekonomim Gazetesi’nde yer alan analizlere göre, son beş yıldaki fiyat artışları emekli ve asgari ücretli vatandaşların et tüketimini neredeyse imkânsız hale getirdi. Et, artık pek çok hane için “özel gün yiyeceği” olarak görülürken, düzenli tüketimi ciddi bir ekonomik yük anlamına geliyor.
Gıda Güvenliği ve Sosyal Eşitsizlik
Et fiyatlarındaki hızlı yükseliş sadece bireysel bütçeleri değil, aynı zamanda gıda güvenliğini ve sosyal eşitliği de tehdit ediyor. Uzmanlar, temel besin maddelerine erişimin lüks değil, bir hak olduğunu vurgularken, bu konuda sosyal politikaların güçlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor.
