Neden Yalan Söyleriz?
Yalan oluşumumuzun bir parçası. Konuşmayı öğrendiğimiz andan beri yalan söylemeye başlıyor ve ölüm döşeğine kadar sürdürüyoruz. Peki, neden yalan söyleme ihtiyacı duyuyoruz? Lan Leslie, "Kendini tanımak, yalanın dinamiklerini anlamaktan geçer" sözleriyle, neden yalan söyleriz? sorusundan önce yalanın ne olduğunu anlamak gerekir.
Yalanın Çeşitleri
İletişim hayatımızın devam edebilmesi için gerekli olan, hayatı daha kolay bir hale getiren vazgeçilmez bir ihtiyaç. Bir toplum içinde yerimizi alabilmek için anlattıklarımızı süsleyerek, olayları daha ilgi çekici hale getiririz. Gerçekleri söylemek, suçluluğumuzu ortaya çıkacağını anladığımız anlarda yalan söylemeye meyilli gale geliriz. Bu sayede sonuçların daha hafif olacağını düşünür, içimizi rahatlatırız.
Halbuki bu yapılan, yalnızca bir aldatmadan ibaret olur. Gerçek er geç ortaya çıkar ve bu yüzden sonuçları daha ağır olur. Bu gibi durumlarda "Beyaz yalan" diye adlandırdığımız, hafifletici yalanlar söyleriz. Yalan söylemek, sunduğu kolaylıklar gün geçtikçe alışkanlığa dönüşür hayatın içinde yerini alır. En basit olaylarda bile gerçeği saptırmak, insanın üzerinde önemli bir rol sahibi olur.
Kompülsif Motif
Zararsız yalancılardan ayrılan bir kesim olan kompülsifler, düzenli olarak ve bir sebebi olmadığı halde yalan söyleyen insanlardır. Bağımlı oldukları,alıştıkları için yalan söylerler. Onlar için yalan bir takıntı haline gelmiştir, ancak yalan söylemeleri kendilerinden başka hiç kimseye zarar vermez. Davranış bozukluğuna neden olduğu için kişinin ruh sağlığı için, uzman birine başvurulmalıdır.
Rol Kesenler
Farklarını ortaya koymak için yalana başvuranların olduğu kategoridir. Gerçek dışı hikayeler uydurmak ve diğer insanları buna inandırmak olağan üstü bir performanstır. Hayal kurmaktan eskisi kadar zevk alamayan yetişkinler kendi dünyasında, çocukluğun büyülü gerçekçiliğini yaşatma arzusudur.
Yalan Makinesi Nedir Nasıl Çalışır?
Çoğunlukla ABD'de polis sorgulamalarında, sanığın yalan makinesi eşliğinde sorgulanır. Birkaç önemli mevkilere seçimler yapılırken de, yalan makinesi üzerinden test uygulanır. ‘Polygraph’ adı verilen bir alet tarafından kişiye 4-6 adet sensör bağlanır. Bu sensörlerden gelen birbirinden farklı sinyaller, dönmekte olan bir kağıdın üzerine grafik olarak kaydedilir. Bu işlemle kişinin; Kan basıncı, nabzı, nefes alışverişi ve terleme miktarı kayda alınır. Gelişmiş yalan makinelerinde, kol ve bacak hareketleri de kayda alınır. Yalan makinesine bağlandığında kişiye ilk olarak basit sorular sorulur.