Yaş ilerledikçe ortaya çıkan ve bireyin zihinsel işlevlerinde kademeli bozulmalara yol açan Alzheimer hastalığı, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ciddi bir sağlık sorunu olarak öne çıkıyor. Uzmanlara göre, hastalığın erken belirtilerini fark ederek zamanında uzmana başvurmak, hem hastanın yaşam kalitesini artırmak hem de süreci yönetilebilir hale getirmek açısından büyük önem taşıyor.
Unutkanlıkla Başlıyor, Günlük Yaşamı Etkiliyor
Alzheimer hastalığı, çoğunlukla unutkanlık ile kendini göstermeye başlar. Başlangıçta isimleri hatırlayamama, eşyaları yanlış yere koyma, aynı soruları tekrar tekrar sorma gibi durumlarla kendini belli eden hastalık, zamanla bireyin iletişim becerilerini ve karar verme yetisini olumsuz etkiler.
İleri aşamalarda yakın akrabaları tanıyamama, yer ve zaman kavramında karışıklık yaşama, günlük işlerini yerine getirememe, hatta saldırganlık, huzursuzluk gibi davranışsal değişiklikler de gözlemlenebilir.
İleri Yaşta Daha Sık Görülüyor
Alzheimer, özellikle 65 yaş ve üzeri bireylerde daha sık görülse de, bazı durumlarda daha erken yaşlarda da başlayabilir. Genetik yatkınlık, kafa travmaları, yaşam tarzı ve eğitim seviyesi gibi faktörler, hastalığın görülme riskini etkileyebiliyor.
Hastalık yavaş ilerlediği için, belirtilerin çoğu zaman yaşlılığa bağlanarak göz ardı edildiği görülüyor. Ancak uzmanlar, bu belirtilerin dikkatle izlenmesi ve gecikmeden bir uzmana başvurulması gerektiği uyarısında bulunuyor.
Basit Ama Etkili Bir Tanı Yöntemi
Tanı sürecinde erken adım atmak, hastalığın yönetimi açısından kritik bir rol oynar. Uzmanlar, bilişsel bozuklukları tespit etmeye yönelik kısa sürede uygulanan testlerin önemine dikkat çekiyor. Genellikle 11 sorudan oluşan ve 30 puan üzerinden değerlendirilen bu testler, yaklaşık 10 dakika içinde tamamlanabiliyor ve özel bir hazırlık gerektirmiyor.
Bu testler sayesinde, bireyde hafif bilişsel bozukluk olup olmadığı kolaylıkla belirlenebiliyor. Bu nedenle, şüpheli durumlarda vakit kaybetmeden değerlendirme yapılması öneriliyor.
Alzheimer Nedir, Nasıl Gelişir?
Alzheimer, beyin hücrelerinin ölümüne ve sinir hücreleri arasındaki iletişimin bozulmasına yol açan, ilerleyici ve geri dönüşü olmayan bir nörolojik hastalıktır. En sık görülen demans (bunama) türüdür.
Hastalığın kesin nedeni bilinmese de, yapılan araştırmalar genetik faktörler, yaş, düşük eğitim seviyesi, kafa travmaları, yetersiz fiziksel aktivite ve kalp-damar hastalıklarıyla ilişkili risklerin Alzheimer gelişimini tetikleyebileceğini göstermektedir.
Yaşam Kalitesini Korumak İçin Erken Müdahale Şart
Erken tanı sayesinde, ilaç tedavileri ve yaşam tarzı düzenlemeleri ile hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir. Ayrıca, hasta ve hasta yakınlarının süreçle daha sağlıklı başa çıkabilmesi için gerekli destek mekanizmaları da erken evrede devreye sokulabilir.
Uzmanlar, unutkanlık şikayetleri hafif dahi olsa ciddiye alınması gerektiğini ve tanı testlerinin bir uzmanın yönlendirmesiyle mutlaka yapılması gerektiğini belirtiyor.
Unutkanlığın basit bir yaşlılık belirtisi değil, nörolojik bir hastalığın habercisi olabileceği unutulmamalı.
