Ramazan ayının sona ermesiyle birlikte tüketiciler markette zamlı fiyatlarla karşı karşıya kaldı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Mart ayı ve Ramazan sonuna ilişkin üretici ve market fiyatlarındaki değişimi açıkladı. Bayraktar’ın verdiği bilgilere göre, üretici ile market fiyatları arasında en fazla fark kuru fasulyede görüldü.
Bayraktar, “Ramazan sonu ve mart ayında üretici market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 208 ile kuru fasulyede görüldü” diyerek, bu ürünü yüzde 206,8 ile nohut, yüzde 202,5 ile kuru kayısı, yüzde 186 ile kırmızı mercimek ve yüzde 174,6 ile yeşil mercimeğin takip ettiğini söyledi. Kuru fasulye ve nohut 3,1 kat, kuru kayısı 3 kat, kırmızı mercimek 2,9 kat, yeşil mercimek ise 2,7 kat fazla fiyata market raflarında yer aldı.
Market Raflarında Zam Listesi Kabardı
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar’ın açıklamasına göre, üreticide 33 lira 29 kuruş olan kuru fasulye, markette 102 lira 53 kuruşa satıldı. Benzer şekilde, üreticide 31 lira 56 kuruş olan nohut 96 lira 82 kuruşa, 150 lira olan kuru kayısı 453 lira 70 kuruşa, 22 lira 94 kuruş olan kırmızı mercimek 65 lira 61 kuruşa ve 29 lira 33 kuruş olan yeşil mercimek 80 lira 53 kuruşa kadar yükseldi.
Ramazan ayının da dahil olduğu mart ayında, markette izlenen 39 üründen 30’unda fiyat artışı görülürken sadece 9 üründe düşüş yaşandı. Fiyatı en çok artan ürün yüzde 53,7 ile limon oldu. Limondaki artışı yüzde 38,8 ile patates, yüzde 19,8 ile elma ve yüzde 19,5 ile sivri biber takip etti. Öte yandan markette fiyatı en fazla azalan ürün yüzde 8 ile maydanoz olurken, bunu yüzde 6,7 ile ıspanak, yüzde 5,9 ile marul ve kuru incir izledi.
Üreticide de Tablo Farklı Değil
Mart ayında üretici cephesinde de benzer bir fiyat hareketliliği yaşandı. Bayraktar, üreticide takip edilen 31 ürünün 14’ünde fiyat artışı, 9’unda ise fiyat düşüşü görüldüğünü belirtti. Geriye kalan 8 üründe ise herhangi bir fiyat değişimi olmadı.
Üreticide fiyatı en çok düşen ürün yüzde 23,4 ile beyaz lahana oldu. Bu düşüşü yüzde 13,9 ile maydanoz, yüzde 12,6 ile kuru soğan ve yüzde 10,3 ile domates takip etti. Buna karşın üreticide fiyatı en çok artan ürün yüzde 68,3 ile limon olarak kayda geçti. Limonu yüzde 28,3 ile patates, yüzde 20 ile Antep fıstığı ve yüzde 16,7 ile yeşil soğan izledi.
TZOB’dan Çağrı: Üretici Ve Tüketici Birlikte Korunmalı
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, fiyat farklarının bu denli yüksek olmasının kabul edilemez olduğunu belirterek, hem üreticinin hem de tüketicinin korunması gerektiğini vurguladı. Bayraktar, “Üretici düşük fiyata ürününü satarak zarar ederken, tüketici yüksek fiyatla ürün alıyor. Bu sistem sürdürülebilir değil” ifadelerini kullandı.
Bayraktar ayrıca, girdi maliyetlerinin düşürülmesi, üreticiye destek verilmesi ve tarladan sofraya kadar olan zincirin şeffaf ve denetlenebilir hale getirilmesi gerektiğini belirtti.
