Eskişehir'de lavanta hasadı, geleneksel yöntemlerle başladı. Akçakaya Mahallesi'ndeki tarım arazisinde dört yıl önce lavanta yetiştirmeye karar veren lavanta yetiştiricisi, bu yılki hasatla birlikte emeğinin karşılığını alıyor. Yirmi yıl boyunca verim alınabilen lavanta bitkisinin bu yılki hasadı, işçiler tarafından oraklarla gerçekleştiriliyor.
Toplanan lavantalar, işlenmek üzere istiflenerek, çeşitli ürünlere dönüştürülmek üzere tesislere gönderiliyor. 100 kilogram lavantadan ortalama 2 litre yağ elde edilirken, lavantanın sapları da değerlendiriliyor. Lavanta yağı dışında, bu aromatik bitkiden gazoz, bal, sirke ve parfüm gibi ürünler de üretiliyor. Lavanta yağının kilogram fiyatı, piyasa koşullarına göre 600 ila 700 lira arasında değişiyor.
Lavanta tarlaları, sadece üretimle sınırlı kalmayıp, özellikle evlenecek çiftlerin ve fotoğraf tutkunlarının ilgi odağı haline gelmiş durumda. Bu eşsiz manzaraya sahip tarlalar, doğal bir stüdyo olarak kullanılıyor.
Eskişehir'de tarım arazinde lavanta hasadı yapan Erhan İnan, “Isparta'da yoğun olarak ekilmekte olan lavantayı burada kendi tarlamızda toprak tahlilleri yaptırdıktan ve uygun olacağını gördükten sonra ekiyoruz. Bu işe 4 yıl önce başladık, şimdi çiçeklerimiz 4 yaşında. Yaklaşık toprakta 20 yıl kalan bir bitki türüdür. Biz buradan lavantanın yağını elde edip yağından da yan ürünlerini temin ediyoruz. Makinenin kullanıldığı bölgeler de var ama biz orak, mazı ve çit budalama makineleri kullanıyoruz. Normalde traktör arkasına bağlanan biçim makineleri de var ama bölgemizde bulunmadığı için biz kendi imkânlarımızı kullanıyoruz. Sapları ile beraber 100 kilo çiçekten 2 kilo civarında yağ elde ediliyor. Dönümle kıyasladığınız zaman çiçeğin yaşı toprakla bağdaşması sonucunda daha da güçleniyor. Küçük çiçeklerden daha az verim alırsınız, çiçek büyüdükçe verim de artıyor. İlk yıl ektiğimizden bu yana verim giderek artıyor. Artık çiçeklerin verimli olduğu bir döneme girdik. Özellikle şu an lavantanın hasadını yaptıktan sonra destinasyon ve buhar metodu yöntemi ile yağını elde ediyoruz. Yağın pek çok alanda kullanımı var” dedi.
Ürettikleri lavanta hakkında konuşan Erhan İnan açıklamalarına şöyle devam etti; “Bizim bu ektiğimiz tür melez bir türdür. Dolasıyla görsel ve yağ kalitesi angustifolia lavantasına göre düşüktür ama yağ oranı çok daha fazladır. Reçelinden, gazozuna, balından, sirkesine kadar yapılan bir üründür. Biz de bunları kendi imkânlarımızla yönetmeye çalışıyoruz. Şu anda bu bitkiler kozmetik alanda kullanılıyor. Kilogram fiyatı sabit bir şekilde belirlenmediği için herkes kafasına göre bir rakam belirliyor. Ama Isparta'da 600-700 lira civarında kilogramının satılacağı belirledi. İnsan gücüyle yapılan bir iş olduğu için masrafları çok fazla.”
