Eskişehir 4. Tarım Fuarı’nın açılış töreni, Eskişehir Ticaret Odası TÜYAP Fuar Merkezi’nde yapıldı. Açılışta çiftçiler, protokol üyeleri fuar alanını gezerken, ellerindeki dövizlerle ve düdüklerle mısır fiyatlarını protesto etti.
Mısır fiyatlarıyla ilgili açıklama yapmak isteyen üreticilere ilk etapta izin verilmedi. Daha sonra araya CHP’li Milletvekili Utku Çakırözer’in girmesiyle gerginlik sona erdi ve çiftçiler adına Burak Kuşan basın açıklaması yaptı. Kuşan açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Geçimini topraktan temin eden başta bizler olmak üzere, toplumun önemli bir kesiminin içine sürüklendiği ekonomik çıkmazın faturası emeğiyle geçinen kesimlerin sırtına sarılmak istenmektedir. TMO’nun geçtiğimiz yıllarda ucuz ekmek ürettirmek bahanesiyle sanayici özelinde uyguladığı sübvansiyonun hazineye maliyeti milyarları aşmaktadır. Bugün çiftçiden esirgenen kaynaklar, konu sanayici olduğunda rahatlıkla kullanılmaktadır. Plansız, sorumsuz, vicdansız ithalat politikaları ve tarımsal girdi fiyatlarının aşırı yükselişi yerli üreticinin yaşadığı dar boğazın sebeplerinden biridir. Dünyada tarımsal emtia fiyatları gerilerken, bir de üzerine vergisiz ve kotasız uygulanan ithalat politikaları ve yüksek enflasyon yerli üreticiyi çaresiz bırakmıştır.
Buğdayda sıfır gümrükle yapılan ithalatın benzeri mısırda da uygulanmış, 2021 yılından 30 Nisan 2023 tarihine kadar vergisiz ithalat yaptırılmıştır. Bildiğimiz üzere TMO, 2022 yılı mısır müdahale fiyatını kilogram başına 5,70 TL olarak açıklamıştı. 2023 yılı için bir önceki yılın fiyatına oranla yalnızca yüzde 5,3 artışla 6 TL açıklandı. Bu oran hem tarımsal girdi enflasyonu hem de TÜİK’in açıkladığı gıda enflasyonu rakamlarının çok çok altındadır. On iki aylık tarımsal girdi enflasyonu yüzde 76,36 iken, mısır üreticisine reva görülen yüzde 5,3’lük zam kararı bir hezeyandır.
TÜİK verilerine göre yalnızca 2023 ağustos ayında bile; margarin yüzde 23,5, ekmek yüzde 18,5, tereyağı yüzde 15,8, yumurta yüzde 15 peynir yüzde 12,5, şeker yüzde 8,9, şebeke suyu yüzde 7,4, un yüzde 7,3, çay yüzde 7 zamlandı. Buna karşılık bir yılın sonunda mısır fiyatına yapılan yüzde 5,3’lik komik zam, insan aklıyla alay etmektir. Bunu kabul etmemiz mümkün değildir.
Buradan yetkililere sesleniyoruz. Bıçak kemiğe dayandı, çiftçi dayanma direncini kaybetti. Telafisi olmayan, uzun yıllar çiftçiyi mağdur edecek bu yanlıştan acele dönün. Bu memleketin hayrınadır. Bizler ürettiğimiz için cezalandırılmak istemiyoruz. Lütuf değil, hakkımızı istiyoruz. Bu ortak çağrımızdır. 80 milyonu doyuran çiftçilerin ekmeğiyle oynamayın.”
Daha sonra konuşan Utku Çakırözer şu ifadeleri kullandı:
“Şu anda tarım fuarındayız. Aslında tarım fuarının öznesi üreten çiftçi. Resmi açılış yapıldı. Sonra stantları gezerken çiftçi arkadaşlarımızın burada taleplerini sıkıntılarını dile getiren bir açıklamaları oldu. Benim görebildiğim kadarıyla tam olarak ne yaşadıklarını ne sıkıntılar çektiklerini ifade ettiler. Ellerindeki pankartlarda da meselenin ne olduğu çok belliydi. Ağırlıklı olarak girdi maliyetlerindeki yükseklik onları etkiliyor. İkincisi ve asıl olarak girdi maliyetleri yükseliyor ama satarlarken alım fiyatları çok düşük. Özellikle mısırda büyük bir hayal kırıklığı yaşıyor çiftçi. Türkiye’nin dört bir yanında gerçekten mısırdaki alım fiyatı beklentileri karşılamamış durumda. Çiftçi ne yapacağını şaşırmış durumda. Ziraat Bankası’na özel bankalara borcu var. Ürünün satmayı bekliyor. Beklediği fiyatın altında satabiliyor olduğunu görünce borcunu çeviremeyeceği düşünüyor. Tepkileri sonuna kadar haklıdır, yerindedir. Umarım karar verici noktada olanlar bu tepkileri dinlerler. Mısır alım fiyatlarının mutlaka ve mutlaka yükseltilmesi gerekir.”
